ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΩΝ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΞΗΓΓΕΙΛΕ ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ, ΥΨΟΥΣ 44,44 ΔΙΣ ΕΥΡΩ. ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΥΤΟ ΑΣΚΕΙ ΚΡΙΤΙΚΗ ΜΕ ΑΡΘΡΟ ΤΗΣ (δημοσιεύεται ολόκληρο πιο κάτω) ΣΤΗΝ `ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ` ΤΗΣ 11-8-010 η Δρ αρχιτέκτων πολεοδόμος Κα ΝΑΤΑΣΣΑ ΤΣΙΡΩΝΗ.
-Αναπτυξιακές παρεμβάσεις στο περιβάλλον με συνολικό προϋπολογισμό 44,44 δισ. ευρώ και ορίζοντα υλοποίησης το 2015 εξήγγειλε το υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, που θα οδηγήσουν στη δημιουργία 210.000 νέων θέσεων εργασίας από τις οποίες οι 27.000 θα είναι μόνιμες.
Οι “πράσινες” δημόσιες επενδύσεις υπολογίζονται ότι θα ανέλθουν σε 12,192 δισ. ευρώ και οι επενδύσεις στον ιδιωτικό τομέα στα 32,244 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με το υπουργείο, τα βασικά χαρακτηριστικά του προγράμματος αναπτυξιακών παρεμβάσεων είναι:
• Η τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας στον κλάδο των κατασκευών, των εγκαταστάσεων και παραγωγής εξοπλισμού, των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, των υπηρεσιών και μελετών παντός τύπου καθώς και του τομέα της επικοινωνίας και
• Η επίτευξη σημαντικών δημοσιονομικών οφελών μέσω της ανάσχεσης του ρυθμού αύξησης της ανεργίας, της μείωσης των δαπανών σε επιδόματα ανεργίας και κίνητρα απασχόλησης, η αύξηση των εισφορών προς τους ασφαλιστικούς φορείς και η τόνωση της ζήτησης μέσω της δημιουργίας νέων εισοδημάτων.
Βασικοί πυλώνες του προγράμματος αναπτυξιακών παρεμβάσεων είναι οι:
1. Αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και η μετάβαση σε ανταγωνιστική οικονομία (αναμένονται επενδύσεις 31,819 δισ. ευρώ που θα δημιουργήσουν 169.116 θέσεις εργασίας)
Προβλέπει δράση για την ενεργειακή εξοικονόμηση (επενδύσεις 8,699 δισ. ευρώ), την αύξηση του ενεργειακού δυναμικού από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (10,283 δισ. ευρώ), τη διασφάλιση του ενεργειακού εφοδιασμού (7,4766 δισ. ευρώ) και την παροχή αξιόπιστων και ισότιμων προϊόντων και υπηρεσιών στον καταναλωτή (1,004 δισ. ευρώ). Οι επενδύσεις του Δημοσίου υπολογίζονται σε 2,438 δισ. ευρώ και του ιδιωτικού τομέα σε 29,381 δισ. ευρώ.
2. Αειφόρος διαχείριση και προστασία των φυσικών πόρων (2,286 δισ. ευρώ / 11.365 θέσεις εργασίας)
Προβλέπει την προστασία και ανάδειξη της βιοποικιλότητας και του φυσικού τοπίου (82 εκατ. ευρώ), την αποτελεσματική διαχείριση των υδάτινων πόρων (901 εκατ. ευρώ), την προστασία και αποτελεσματική διαχείριση των δασών (603 εκατ. ευρώ) και την έγκαιρη και αποτελεσματική διαχείριση περιβαλλοντικών κρίσεων και κινδύνων (682 εκατ. ευρώ). Οι επενδύσεις του Δημοσίου υπολογίζονται σε 1,843 δισ. ευρώ και του ιδιωτικού τομέα σε 425 εκατ. ευρώ.
3. Αναβάθμιση της ποιότητας ζωής με σεβασμό στο περιβάλλον (9,503 δισ. ευρώ / 27.312 θέσεις εργασίας)
Προβλέπει έργα για την αστική αναγέννηση (5,049 δισ. ευρώ), τη βελτίωση της ποιότητας της ατμόσφαιρας και μείωσης του θορύβου (34 εκατ. ευρώ), την προώθηση της βιώσιμης κινητικότητας (1,070 δισ. ευρώ) και την αποτελεσματική διαχείριση αποβλήτων και την προώθηση της ανακύκλωσης (3,351 δισ. ευρώ). Οι επενδύσεις του Δημοσίου υπολογίζονται σε 7,071 δισ. ευρώ και του ιδιωτικού τομέα σε 2,432 δισ. ευρώ.
4. Ενίσχυση των μηχανισμών και των θεσμών περιβαλλοντικής διακυβέρνησης (847 εκατ. ευρώ / 2.470 θέσεις εργασίας)
Προβλέπει τον ολοκληρωμένο χωροταξικό σχεδιασμό (420 εκατ. ευρώ), την απλοποίηση και κωδικοποίηση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και την ενίσχυση των μηχανισμών εφαρμογής της (357 εκατ. ευρώ), την προώθηση της περιβαλλοντικής έρευνας καινοτόμες διαδικασίες και την πρόσβαση στην περιβαλλοντική προστασία (60 εκατ. ευρώ) και την ενεργοποίηση της περιβαλλοντικής ευθύνης και του εθελοντισμού (10 εκατ. ευρώ). Οι επενδύσεις του Δημοσίου υπολογίζονται σε 840 εκατ. ευρώ και του ιδιωτικού τομέα σε επτά εκατ. ευρώ.-
Η Αττική έχει πολλά προβλήματα: κυκλοφοριακό, νέφος, έλλειψη πράσινου, ελεύθερων χώρων και υποδομών.
Ενώ λοιπόν περιμένουμε το νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο, με το οποίο θα δοθούν κατευθύνσεις και στόχοι για την επίλυση των προβλημάτων αυτών, η υπουργός ΠΕΚΑ παρουσίασε το «Πρόγραμμα Αθήνα - Αττική 2014». Γιατί άραγε;
Εννέα μήνες μετά τις εκλογές, κανένα έργο από όσα είχε εξαγγείλει η κ. Μπιρμπίλη προεκλογικά δεν έχει υλοποιηθεί. Και όμως, υπάρχουν μέτρα που δεν απαιτούν χρηματοδότηση ή χρονοβόρες διαδικασίες αλλά μόνο πολιτική βούληση όπως:
* η απαγόρευση της εκτός σχεδίου δόμησης,
* η κατεδάφιση όλων των αυθαιρέτων στην παραλιακή ζώνη και τους ορεινούς όγκους της Αττικής,
* η απελευθέρωση των ελεύθερων δημόσιων χώρων από την παράνομη στάθμευση ή χρήση και η συγκέντρωση των προστίμων στο Πράσινο Ταμείο,
* το κλείσιμο των παράνομα λειτουργούντων χώρων αναψυχής, εργαστηρίων, συνεργείων, βιοτεχνιών και βιομηχανιών,
*η εφαρμογή του πράσινου κύματος του τραμ.
Δυστυχώς η υπουργός αρκείται στο να διαπιστώνει -πάλι- τα προβλήματα (ανάγκη υποκατάστασης του αυτοκινήτου από τη δημόσια συγκοινωνία, το ποδήλατο και το περπάτημα, κίνδυνο ερημοποίησης και οικιστικές πιέσεις στους ορεινούς όγκους, υποβάθμιση του περιαστικού και έλλειψη του αστικού πράσινου, μείωση της βιοποικιλότητας, ακύρωση του δημόσιου χαρακτήρα του παραλιακού μετώπου, φυγή των κατοίκων από το υποβαθμισμένο κέντρο), λες και βρίσκεται ακόμη στην αντιπολίτευση.
Οι στόχοι όμως και οι προτάσεις του Προγράμματος είναι σε αναντιστοιχία με αυτές τις διαπιστώσεις.
Αντί να μπαίνουν στόχοι η αύξηση του πράσινου, η αποκέντρωση, η ανάπτυξη των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς, η προστασία της γεωργικής γης, ο περιορισμός της ρύπανσης (ατμοσφαιρικής, του εδάφους, των νερών, ηχορύπανσης) κ.λπ., θεωρείται, χωρίς καμία τεκμηρίωση, δεδομένη η περαιτέρω πληθυσμιακή και οικονομική ανάπτυξη της Αθήνας και η αναγκαιότητα «λίγων» επεκτάσεών της.
Ενώ το Ρυθμιστικό του 1985 στόχευε ήδη - σωστά- στην «Ανάσχεση της διόγκωσης των οικονομικών δραστηριοτήτων στην πρωτεύουσα με λήψη όλων των αναγκαίων μέτρων για αναπροσανατολισμό των δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων στην περιφέρεια της χώρας κατά προτεραιότητα», ενώ φτάσαμε στην τερατούπολη των 4,5 εκατομμυρίων κατοίκων, επιμένουμε να θέλουμε να την …αναπτύξουμε !
Ετσι, με μια αυθαίρετη και λανθασμένη αφετηρία, γίνονται προτάσεις για τις οποίες δεν δίνονται οικονομικά, χρονικά ή περιβαλλοντικά στοιχεία. Με στόχο την «ανάπτυξη», προτείνεται η άλωση των λίγων ελεύθερων χώρων ή πάρκων που έχουν εναπομείνει, με χωροθέτηση ασύμβατων χρήσεων: επιχειρηματικών, οικονομικών, διοίκησης, αναψυχής και εκπαίδευσης.
Είναι προφανές ότι το πράσινο δεν είναι προτεραιότητα της υπουργού αφού, κατά σκανδαλώδη δήλωσή της («Ελευθεροτυπία», 5/6/2010), «Αυτό που σηματοδοτεί και αντιπροσωπεύει το πράσινο σε άλλες πόλεις, για την Αθήνα είναι η θάλασσά της. Ως ένα βαθμό, ο δημόσιος χώρος που χάνουμε από το πράσινο που δεν έχουμε, αντισταθμίζεται από το παράκτιο μέτωπο».
Το άλλοθι είναι πάντα η «οικονομική βιωσιμότητα» των χώρων πράσινου. Ομως είναι παγκοσμίως γνωστό ότι οι κοινόχρηστες και κοινωφελείς χρήσεις δεν είναι οικονομικά βιώσιμες αλλά αναγκαίες για την ποιότητα ζωής μας. Για αυτό πληρώνουμε φόρους: για εκπαίδευση, περίθαλψη, πρόνοια, πράσινο, δημόσιο χώρο, δημόσιες συγκοινωνίες. Γιατί οι υπουργοί μας εννοούν να το ξεχνούν;
Στα θετικά σημεία του Προγράμματος βρίσκουμε προτάσεις για λεωφορειολωρίδες, ποδηλατόδρομους και πεζοδρομήσεις - μερικές από αυτές εξαγγέλλονται εδώ και 20 και πλέον χρόνια-, καθώς και αναπλάσεις πλατειών και ενοποιήσεις οικοδομικών τετραγώνων με πεζοδρόμηση των ενδιάμεσων οδών. Δυστυχώς οι προτάσεις αυτές δεν συνοδεύονται από σχέδια, χρονοδιάγραμμα υλοποίησης, προϋπολογισμό ή Συγκοινωνιακές Μελέτες που να προάγουν την υλοποίησή τους. Ας μην ξεχνάμε ότι οι παρεμβάσεις στο οδικό δίκτυο απαιτούν τη συνεργασία του αρμόδιου υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων.
Πλήθος θεμάτων απουσιάζουν από το Πρόγραμμα: δεν προβλέπεται επέκταση του δικτύου Μετρό, ούτε η δημιουργία Μητροπολιτικού Φορέα για θέματα Αστικών Συγκοινωνιών, Κυκλοφορίας και Αστικού και Πολεοδομικού Σχεδιασμού. Καμία αναφορά στους αυτοκινητόδρομους του Υμηττού, τον Ελαιώνα (και το Mall), το Ελληνικό (πέρα από την ψευδή δήλωση για ιδιοκτησιακό πρόβλημα, ενώ όλος ο χώρος ανήκει στην Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου), τα ποτάμια, τα ρέματα, τα δάση, τη ρύπανση των υδροφόρων, την αγροτική παραγωγή της Αττικής. Οι δασικοί χάρτες ακόμη προβλέπονται !
«Με τα λόγια χτίζω ανώγια και κατώγια», λέει ο λαός μας. Αυτό είναι οι εξαγγελίες της κ. Μπιρμπίλη. Πάλι ωραία λόγια, χωρίς ουσιαστικές δεσμεύσεις, που αφήνουν πολλά θέματα σε ασάφεια. Κάτι σαν τις περσινές προεκλογικές εξαγγελίες της. Γιατί και πάλι για προεκλογικές εξαγγελίες πρόκειται, εν όψει των αυτοδιοικητικών εκλογών.”