Στην ημερίδα αυτή ο κ.Γ.Παπανδρέου είπε μεταξύ άλλων και τα παρακάτω:
» Η Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής ήδη εξετάζει τις δυνατότητες που πρέπει να προωθήσουμε, για να διαμορφώσουμε ένα πλαίσιο καλύτερης λειτουργίας των κομμάτων, της αντιμετώπισης δηλαδή της διαφθοράς και στον πολιτικό στίβο, αλλά και τις δυνατότητες αλλαγής στο νόμο περί ευθύνης υπουργών και στο θέμα της βουλευτικής ασυλίας, παρότι αγγίζει και συνταγματικές διατάξεις.
Γιατί οι πολίτες δικαίως μιλούν για ασυλία των πολιτικών για τις αποφάσεις που παίρνουν και είναι επιζήμιες για τον τόπο και το δημόσιο συμφέρον. Αυτό πρέπει να αλλάξει, και θα αλλάξει.
Δεν ήταν τυχαίο ότι πρώτο μας μέλημα ήταν να πάμε στη σύσταση Εξεταστικών Επιτροπών στη Βουλή, όχι για λόγους ρεβανσισμού, αλλά για την απόδοση δικαίου. Γιατί πρέπει επιτέλους να μάθουμε την αλήθεια για μεγάλες υποθέσεις, έστω και αν είχαν παραγραφεί πολλές από αυτές από την προηγούμενη κυβέρνηση,.
Αλήθεια για τα σκάνδαλα, για την αλλοίωση των δημοσιονομικών μας στοιχείων, για όλα όσα πλήγωσαν την Ελλάδα και το κύρος μας, για όσα έκαναν τους πολίτες δύσπιστους απέναντι στο ίδιο το πολιτικό σύστημα, στην ίδια την Πολιτεία.
Υιοθετήσαμε για πρώτη φορά ένα πλαίσιο, έναν κώδικα δεοντολογίας για τα μέλη της Κυβέρνησης, με τον οποίο θεσπίζουμε κανόνες συμπεριφοράς, πέραν των τυπικών υποχρεώσεων που απορρέουν από τους νόμους. Κάνουμε με μεγαλύτερη διαφάνεια τις συζητήσεις μας για τις αποφάσεις που λαμβάνουμε, ακόμα και στο Υπουργικό Συμβούλιο, όπως με την τηλεοπτική μετάδοση σημαντικών συνεδριάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου – και είχαμε μάλιστα πρόσφατα μια τέτοια μετάδοση, μαζί με την ηγεσία της Δικαιοσύνης, που είναι εδώ, μαζί μας, απόψε.
Αλλάζουμε με αυτό τον τρόπο το πλαίσιο λειτουργίας της δημόσιας εξουσίας. Όλα πλέον θα εκτίθενται στο δημόσιο έλεγχο. Δίνουμε ουσιαστική δυνατότητα πρόσβασης του πολίτη στην πληροφόρηση. Αυτή είναι μια προϋπόθεση, για να συμμετέχει ενεργά στην εμβάθυνση της Δημοκρατίας. Και παίρνω παράδειγμα από το γεγονός ότι πέρα από την καθιέρωση της δωρεάν πρόσβασης – αυτονόητο θα έλεγα, αλλά δεν ήταν έτσι πριν – στο περιεχόμενο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως, κάθε πολίτης μπορεί να έχει πρόσβαση και στην τελευταία πράξη, στην τελευταία απόφαση κάποιου υπουργού, γενικού γραμματέα ή διοικητή.
Αυτή είναι μια αυτονόητη, αλλά και τεράστια δομική αλλαγή και είναι βασική προϋπόθεση για να αλλάξουμε τα πράγματα στη χώρα. Είναι πραγματικά η έννοια της διαφάνειας. Μόνον έτσι θα δημιουργήσουμε μια σχέση εμπιστοσύνης με τον πολίτη, για να προασπίσουμε το δημόσιο συμφέρον.
Όποιος λαμβάνει αποφάσεις, όποιος χειρίζεται χρήματα του λαού, όποιος ασκεί εξουσία, πλέον λογοδοτεί και ελέγχεται. Η ευρεία δημοσιότητα μέσω του διαδικτύου εξασφαλίζει, διευκολύνει τον πολίτη στην άσκηση του δικαιώματός του στην πληροφόρηση, στον έλεγχο της κρατικής εξουσίας, στην άσκηση και άλλων, συνταγματικά κατοχυρωμένων δικαιωμάτων του, που εξαρτώνται από την πληροφόρηση αυτή. Όλα πλέον θα είναι στο φως.
Υπουργικές αποφάσεις, διορισμοί, διαγωνισμοί έργων, προμήθειες, κάθε είδους συμβάσεις με το Δημόσιο, αποφάσεις για επενδύσεις, διαγωνισμοί για προσλήψεις, για άλλες αποφάσεις της Δημόσιας Διοίκησης, που συνεπάγονται δαπάνη έστω και ενός ευρώ, όλα θα είναι, ανά πάσα στιγμή, ανά πάσα ώρα, προσβάσιμα στους πολίτες.
Ειδικά, μάλιστα, ως προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση, συστατικό στοιχείο του ηλεκτρονικού δήμου, όπως το οργανώνουμε με το πρόγραμμα «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ», είναι η ευρύτατη διαδικτυακή δημοσιότητα των αποφάσεων των δημοτικών αρχών, αλλά και των αποφάσεων των ελεγκτικών μηχανισμών. Και από την 1η Ιανουαρίου του 2011, αυτό θα είναι γεγονός στη νέα Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Στη νέα αυτή αρχιτεκτονική, που εισάγει στη χώρα το πρόγραμμα «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ», ενσωματώνονται ως αναπόσπαστα χαρακτηριστικά οι αρχές μιας σύγχρονης διακυβέρνησης και διαχείρισης, που σπάει τα πελατειακά δεσμά του παρελθόντος και καθιστά τη συμμετοχή των πολιτών στη διαμόρφωση των αποφάσεων κεντρικό άξονα, γύρω από τον οποίο θα λειτουργεί η Διοίκηση.
Πρόκειται για μία διαφορετική νοοτροπία και πρακτική διακυβέρνησης, με ένα επιτελικό κράτος, μία ισχυρή, αυτόνομη και με αρμοδιότητες Τοπική Αυτοδιοίκηση, που όμως θα ελέγχεται, θα ελέγχεται και θα λογοδοτεί.
Και αυτή είναι μόνον η αρχή για μία γενικότερη ανατροπή και στη Διοίκηση, και στο χώρο της ανάπτυξης, και της παιδείας, της πρόνοιας και της υγείας, όπου πλέον όχι ένα κεντρικό κράτος, αλλά οι τοπικές κοινωνίες θα αποφασίζουν για το μέλλον τους, ενώ ταυτόχρονα οι ευθύνες για τη διοίκηση θα είναι παρακολούθημα των αρμοδιοτήτων.
Διότι και εδώ, ένας σημαντικός λόγος για τη διαφθορά και το δημοσιονομικό έλλειμμα ήταν το συγκεντρωτικό, γραφειοκρατικό και πελατειακό κράτος, το οποίο αποτέλεσε ακριβώς την εστία εκκόλαψης των επαχθέστερων φαινομένων διαφθοράς και αδιαφάνειας στη χώρα μας.
Σε αυτό το πελατειακό κράτος επιφέραμε αποφασιστικά πλήγματα, με νομοθετικές πρωτοβουλίες που αποτελούν ήδη πράξη. Όπως με την επαναφορά και την επέκταση της δικαιοδοσίας του ΑΣΕΠ για τις προσλήψεις στο Δημόσιο, δηλαδή αξιοκρατικές προσλήψεις.
Πολλές φορές, με ρωτούν και ξένοι, μα αυτό πώς επηρεάζει το δημοσιονομικό σας πρόβλημα; Και απαντώ, βεβαίως, ότι όταν ένας Υπουργός έχει κάθε λόγο και κάθε ευκολία να προσλαμβάνει τους ψηφοφόρους του, χωρίς αντικειμενικά κριτήρια, αλλά μόνο με κομματικά κριτήρια, «φουσκώνει» το Δημόσιο και μάλιστα χωρίς λόγο. Όταν είναι αξιοκρατικά και αντικειμενικά τα κριτήρια, δεν μπορεί να προσλάβει ο κάθε Υπουργός τους φίλους του, τους συγγενείς του ή τους ψηφοφόρους του.
Είναι νομίζω ένα πολύ απλό ζήτημα, το οποίο έχει άμεση επίπτωση στις πιέσεις που παλαιότερα δεχόμασταν, για να «φουσκώσει» το Δημόσιο με προσλήψεις που δεν ήταν χρήσιμες.
Με αυτό τον τρόπο, πιστεύουμε ότι θα σπάσει η εξάρτηση του πολίτη και του δημοσίου λειτουργού από την πολιτική και κομματική εξουσία, ή ακόμα και από εξωθεσμικά ισχυρά κέντρα. Μια εξάρτηση, η οποία ήταν συχνά η γενεσιουργός αιτία για τα φαινόμενα αδιαφάνειας στο δημόσιο βίο.
Επίσης, τα μέτρα αποκατάστασης της αξιοκρατίας στη Δημόσια Διοίκηση θα συνοδευτούν και με πολλές άλλες πρωτοβουλίες, για τις οποίες έχουμε δεσμευτεί, όπως και με μέτρα που είναι οριζόντια, που αφορούν σε όλο το φάσμα των πολιτικών μας, από την οικονομία, την ανάπτυξη μέχρι τη Δικαιοσύνη. Αρχίζουν από τη μείωση της γραφειοκρατίας, η οποία από μόνη της αποτελεί κίνητρο για συναλλαγή μεταξύ του πολίτη και των δημοσίων λειτουργών, και φτάνουν μέχρι και την αυστηρότατη τιμωρία όσων επιλέγουν να συνεχίζουν την πρακτική της δωροδοκίας, του ρουσφετιού, της εσωτερικής πληροφόρησης.
Ήδη, τις επόμενες μέρες, ψηφίζουμε νέο νόμο για την απλοποίηση της ίδρυσης των επιχειρήσεων, ο οποίος θα συμπληρωθεί με άλλο νόμο που απλοποιεί τις διαδικασίες αδειοδότησης.
Με το φορολογικό νομοσχέδιο θεσπίσαμε νέους κανόνες στη διαφάνεια του δημόσιου, αλλά και του ιδιωτικού χρήματος. Επαναφέρουμε το αυτοδιοίκητο στη Δικαιοσύνη και θεσπίζουμε νέους κανόνες ανάδειξης των ηγεσιών των ανωτάτων Δικαστηρίων της χώρας, έτσι ώστε να σπάσουμε και εδώ σχέσεις εξάρτησης της εκτελεστικής με τη δικαστική εξουσία.
Αυτή την εβδομάδα, εισάγεται στη Βουλή ο νέος νόμος του Υπουργείου Δικαιοσύνης για τη διαφάνεια, με τον οποίο βάζουμε τέλος στις γκρίζες ζώνες της ανομίας στο δημόσιο τομέα, με αυστηρότατες ποινές για υπαλλήλους που εμπλέκονται σε πράξεις διαφθοράς και με κίνητρα για την αποκάλυψη φαινομένων διαφθοράς.
Αρκετά πια ζήσαμε και πληρώσαμε, ατομικά και συλλογικά, με το φακελάκι και το ρουσφέτι. Δυστυχώς πια, και ο ξένος Τύπος χρησιμοποιεί αυτές τις λέξεις, χαρακτηρίζοντας Υπηρεσίες, όπως τα Νοσοκομεία μας και τις Πολεοδομίες. Κανένας μας δεν είναι περήφανος γι’ αυτά. Και δεν είναι αυτή η Ελλάδα την οποία ξέρουμε, αξίζουμε και θέλουμε να προβάλλουμε.
Άρα λοιπόν, προωθούμε αλλαγές, όπως είναι το δικαίωμα που αποκτά η Κυβέρνηση να ζητά εξατομικευμένα τον έλεγχο των δηλώσεων «πόθεν έσχες» συγκεκριμένων προσώπων, ή οι αυστηρότερες ποινές για όσους έχουν υποχρέωση κατάθεσης δήλωσης «πόθεν έσχες» και συμμετέχουν σε off shore εταιρείες, αφού πλέον θα στερούνται τα πολιτικά τους δικαιώματα, ενώ θα δημεύεται το μερίδιο συμμετοχής στις off shore εταιρείες, εάν έχει αποδειχθεί η παρανομία.
Στο ίδιο μήκος κύματος, όμως, θα κινηθούμε και με το νέο νόμο για την Υπηρεσία Εσωτερικών Υποθέσεων, που πρόκειται πολύ σύντομα να φέρει στη Βουλή το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Αυτό θα διευρύνει την αρμοδιότητα των σημερινών οργάνων σε όλο το Δημόσιο και για όλα τα εγκλήματα που στοιχειοθετούν διαφθορά, εξασφαλίζοντας δυνατότητες υψηλής τεχνολογικής υποδομής, αλλά και ανθρώπινου δυναμικού στις Υπηρεσίες ελέγχου.
Θα καταβάλουμε κάθε προσπάθεια να μην μείνει κανείς ατιμώρητος για τις πράξεις του. Είμαι σίγουρος ότι η πλειοψηφία των Ελλήνων θέλει αυτές οι πρακτικές να εξαλειφθούν.
Οι πρωτοβουλίες αυτές, πολλές εκ των οποίων έχουν ολοκληρωθεί ήδη ή ολοκληρώνονται, συνθέτουν ένα νέο πλαίσιο λειτουργίας του δημόσιου βίου στη χώρα μας. Αποτελούν αποφασιστικά βήματα όχι μόνο για τη διαφάνεια, αλλά και για τη λειτουργία της Δημοκρατίας.
Βέβαια, ξέρω ότι πολλοί λένε πως υπάρχει ακόμα ατιμωρησία, κάτι για το οποίο συζητήσαμε και στο Υπουργικό Συμβούλιο, με την ηγεσία της Δικαιοσύνης. Ξέρω ότι ακόμη είναι δύσπιστοι. Αν ακούσετε τον κόσμο στο δρόμο, όταν τουλάχιστον εγώ μιλάω με πολλούς πολίτες, μου λένε «καλά, δεν θα πάει κάποιος φυλακή;»
Θέλω να διαβεβαιώσω από αυτό το βήμα όλους τους Έλληνες και όλες τις Ελληνίδες, ότι δουλεύουμε πολύ μεθοδικά και τα αποτελέσματα της δουλειάς μας θα είναι εμφανή – και βεβαίως, ήδη είναι εμφανή.
Ήδη, χτυπάμε το οργανωμένο έγκλημα και, όπως και πρόσφατα, πυρήνες που έχουν προχωρήσει σε τρομοκρατικές ενέργειες, που πολλές φορές αυτά είναι συγκοινωνούντα δοχεία.
Δεν είναι μόνο η αλλαγή του νομικού πλαισίου, που αποτελεί το ισχυρό χαρτί αυτής της Κυβέρνησης. Είναι η ειλικρινής μας πίστη, ότι η Ελλάδα μπορεί και πρέπει να αλλάξει. Είναι η ισχυρή μας βούληση να αλλάξει η Ελλάδα. Προϋπόθεση όμως αυτής της επιτυχίας είναι η συμμετοχή του πολίτη, η στήριξη της προσπάθειας από τον πολίτη.
ΟΙ ΠΑΓΙΔΕΣ ΘΑΝΑΤΟΥ ΤΗΣ ΥΠΑΙΘΡΙΑΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ ΚΑΙ Η ΟΔΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ
Θέλω να δώσω ένα μικρό παράδειγμα, που αποτέλεσε για μένα και ένα πείραμα, για ένα θέμα που, εκ πρώτης όψεως, δεν είναι υψηλής προτεραιότητας, για το οποίο υπάρχει νομικό πλαίσιο, που εφαρμόζεται όμως πλημμελώς, όπως δυστυχώς και σε πολλά άλλα θέματα στη χώρα μας.
Στη χώρα μας, η συντριπτική πλειοψηφία των διαφημιστικών πινακίδων που βλέπουμε γύρω μας είναι παράνομες. Με προφανείς αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, στην αισθητική του χώρου, αλλά και στην οδική ασφάλεια, καθώς οι πινακίδες αυτές είναι συχνά το αίτιο θανατηφόρων περιστατικών σε τροχαία ατυχήματα.
Με αφορμή τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004, είχε αναληφθεί μια επιτυχής πρωτοβουλία, που οδήγησε στο να καθαρίσει από παράνομες διαφημιστικές πινακίδες το μεγαλύτερο μέρος της Αττικής. Μετά το 2004, οι παράνομες διαφημιστικές πινακίδες ξεφύτρωσαν και πάλι παντού, διότι ατόνισε η βούληση της Πολιτείας να επιβάλει το νόμο. Και εδώ, υπήρξε όχι μόνο παρανομία, αλλά και εκτεταμένη διαφθορά.
Όμως, αν σήμερα διασχίσει κανείς τη Λεωφόρο Κηφισίας – και ελπίζω να είναι έτσι, διότι εγώ, παρότι διασχίζω τη Λεωφόρο Κηφισίας, συνήθως, δουλεύω με ένα τηλέφωνο και ένα χαρτί στο χέρι – θα διαπιστώσει πως τα περισσότερα διαφημιστικά πλαίσια σήμερα είναι άδεια. Γιατί; Γιατί δώσαμε εντολή στις αρμόδιες Υπηρεσίες να πράξουν το αυτονόητο: να ξηλώσουν τις παράνομες αυτές πινακίδες.
Και αυτό ξεκινά σύντομα από τη Λεωφόρο Κηφισίας, αλλά και από άλλες περιοχές της Αττικής. Διαφημιστές και διαφημιζόμενοι έχουν πάρει ήδη το μήνυμα και έχουν αποσύρει τις διαφημίσεις τους.
Δεν κάναμε όμως μόνον αυτό. Το λέω, γιατί είναι σημαντική και η συμμετοχή των πολιτών. Δημιουργήσαμε ειδική ιστοσελίδα, με την οποία ζητάμε από τους ίδιους τους πολίτες να συνδράμουν στην καταγραφή των παράνομων διαφημιστικών πινακίδων, μέσω μιας φωτογραφίας από το κινητό τους, και της καταχώρησης αυτής της φωτογραφίας στην εν λόγω ιστοσελίδα.
Ακριβώς γιατί η ευνομία και η τήρηση των νόμων πρέπει να γίνει υπόθεση της ίδιας της κοινωνίας. Γιατί η πρόοδος στη χώρα μας δεν είναι και δεν μπορεί να είναι διατηρήσιμη, αν σε κάθε προφανή παρανομία πρέπει να δίνεται εντολή από το Γραφείο του Πρωθυπουργού προς τα αρμόδια Υπουργεία, και αυτά με τη σειρά τους προς τις εποπτευόμενες Υπηρεσίες, για να κάνουν τη δουλειά τους, το αυτονόητο καθήκον τους.
Η τήρηση του νόμου, των κανόνων, πρέπει να είναι καθημερινή αυτονόητη και αυτόματη πράξη, αλλά και απαίτηση της Πολιτείας, της κοινωνίας, των ίδιων των πολιτών.
Θέλω λοιπόν και από αυτό το βήμα να ζητήσω από όλους να συμμετάσχουν στην προσπάθεια, να κάνουμε ό,τι, είναι δυνατόν για να αλλάξουμε συνήθειες, να αλλάξουμε αντιλήψεις, να αλλάξουμε νοοτροπίες. Και θα συμφωνήσω με την κυρία Labelle, ιδιαίτερα για τη νεολαία μας, η οποία – μπορεί να μην το βλέπουμε, αλλά το ζει – έχει ζήσει την αναξιοκρατία, τη λογική ότι μόνο με το μέσο προοδεύεις στη χώρα, και η οποία ζει ακόμα και στο σχολείο, ακόμα και στο Πανεπιστήμιο, τη συναλλαγή, ακόμα και των βαθμών.
Αυτή δεν είναι βιώσιμη οικονομία, κοινωνία ή εκπαιδευτικό σύστημα, και σίγουρα είναι φαινόμενα τα οποία οι ίδιοι οι νέοι άνθρωποι απεχθάνονται ή, εν τέλει, υποκύπτουν και υιοθετούν. Πρέπει να τους βοηθήσουμε, αλλά πρέπει να τους ζητήσουμε να γίνουν και αυτοί φορείς της μεγάλης αλλαγής νοοτροπιών, που για δεκαετίες δημιουργήθηκαν στη χώρα μας.
Ζητώ από όλους να δώσουμε αυτή τη μάχη, μια μάχη απέναντι σε ειδικά συμφέροντα που υπονομεύουν το συλλογικό συμφέρον, μια μάχη απέναντι σε κατεστημένες νοοτροπίες, πολλές φορές, μια μάχη απέναντι στον ίδιο μας τον εαυτό.
Όπως έχω ξαναπεί, σήμερα, η εποχή που ζήσαμε και μας οδήγησε εδώ φτάνει σ’ ένα οριστικό και αμετάκλητο τέλος. Και είναι χρέος όλων μας να αλλάξουμε τα πάντα στη χώρα μας. Για να μην ξανακινδυνεύσει η Ελλάδα από μια παρόμοια κρίση, η οποία μπορεί να είναι στην επιφάνειά της οικονομική, αλλά ήταν πολύ βαθύτερα πολιτική, πολιτιστική, κοινωνική, μια κρίση αξιών.
Να χτίσουμε στέρεα θεμέλια για το μέλλον της. Αυτή είναι η μεγάλη μας ευκαιρία να κάνουμε όλες τις απαραίτητες αλλαγές, ανοίγοντας τα απαραίτητα μέτωπα, για τις οποίες δεσμευτήκαμε προεκλογικά, και να πάμε σε ένα κράτος Δικαίου, κοινωνικής δικαιοσύνης, διαφάνειας και ανθρωπιάς.
Και είμαι βέβαιος ότι μαζί θα τα καταφέρουμε.
Και πάλι σας ευχαριστώ.».-